मुंबई प्रतिनिधी :
दि. २७ नोव्हेंबर २०२४
औद्योगिकीकरण आणि नागरीकरणाच्या सर्वोच्च दराव्यतिरिक्त भारताची आर्थिक राजधानी असलेले राज्य म्हणून, महाराष्ट्राचे मुख्यमंत्रिपद हे एक प्रतिष्ठित आहे. महायुतीच्या दणदणीत विजयामुळे भाजप, मुख्यमंत्री एकनाथ शिंदे यांची शिवसेना आणि उपमुख्यमंत्री अजित पवार यांचा राष्ट्रवादी काँग्रेस (NCP) या तीन प्रमुख घटक पक्षांमध्ये चुरस निर्माण झाली आहे.
युतीच्या घवघवीत विजयाचे श्रेय शिंदे यांचे अनुयायी त्यांना देतात आणि त्यांना आणखी एक मोठी संधी मिळावी अशी त्यांची इच्छा आहे. यामुळे उद्धव ठाकरे यांच्या नेतृत्वाखालील शिवसेनेच्या (उद्धव बाळासाहेब ठाकरे) आधीच कमकुवत झालेल्या पायाला शिंदेंना आणखीनच कमकुवत पडण्यास मदत होईल, असे त्यांचे म्हणणे आहे.
बृहन्मुंबई महानगरपालिकेच्या (BMC) निवडणुका पुढील वर्षी होणार आहेत आणि शिवसेनेचे मुख्यमंत्री हे त्यांच्या भाजपच्या समकक्षापेक्षा अधिक चांगले काम करू शकतात. शिवसेना नेत्यांनी ‘बिहार मॉडेल’चाही उल्लेख केला ज्यामध्ये जनता दल (युनायटेड) चे नितीश कुमार मित्रपक्ष भाजपपेक्षा कमी जागा असूनही मुख्यमंत्रीपदावर कायम आहेत. सातत्य एक बळ प्रदान करेल असे त्यांचे म्हणणे आहे.
मात्र, या विजयाचे बरेचसे श्रेय त्यांच्या पक्षाचे उपमुख्यमंत्री देवेंद्र फडणवीस यांना जावे, असे भाजप नेत्यांचे मत आहे. राष्ट्रीय स्वयंसेवक संघ (RSS) देखील फडणवीस यांच्या बाजूने असल्याचे म्हटले जाते, जे स्वर्गीय वसंतराव नाईक यांच्याशिवाय महाराष्ट्राचे एकमेव मुख्यमंत्री आहेत, ज्यांनी पूर्ण पाच वर्षांचा कार्यकाळ पूर्ण केला आहे.
विजयी आघाडीचे नेते असूनही शिंदे यांना “दिवसाच्या शेवटी उगवता सूर्य मावळेल” या वस्तुस्थितीशी झुंज देण्याची गरज असल्याचे भाजपच्या एका वरिष्ठ नेत्याने सांगितले.
फडणवीस यांनी अल्पकाळ मुख्यमंत्री म्हणून आणि अजित पवार यांनी उपमुख्यमंत्री म्हणून काम केले आणि नंतर उपमुख्यमंत्री म्हणून शिंदे यांच्याबरोबर काम केले. फडणवीस सूत्रांनी सांगितले की पवार आणि राष्ट्रवादी काँग्रेस देखील फडणवीस यांना शिंदे यांच्या तुलनेत पाठिंबा देत आहेत. शिवाय राज्याच्या शक्तिशाली नोकरशाहीचा एक भाग आहे, जो फडणवीस यांना एक चांगला प्रशासक मानतो.
एकनाथ खडसे यांच्यासारखे काही राष्ट्रवादी काँग्रेसच्या शरद पवारांच्या नेतृत्वाखालील गटात आहेत आणि राज्याच्या राजकारणात पंकजा मुंडे आणि विनोद तावडे यांसारखे नेतेही या शर्यतीत नाहीत. त्यामुळे फडणवीस यांचे नाव जवळपास निश्चितच झाले आहे, असा युक्तिवाद एकाभाजप नेत्याने केला.
दोन आमदार असलेल्या जन सुराज्य शक्तीचे विनय कोरे सावकर आणि राष्ट्रीय समाज पक्षाचे (आरएसपी) रत्नाकर गुट्टे यांसारख्या पाच अपक्ष आणि छोट्या पक्षांच्या आमदारांच्या पाठिंब्यावरही फडणवीस विश्वास ठेवू शकतात.
फडणवीस मुख्यमंत्री झाल्यास शिंदे यांना उपमुख्यमंत्री केले जाऊ शकते. शंकरराव चव्हाण, शिवाजीराव निलंगेकर पाटील, नारायण राणे आणि अशोक चव्हाण या महाराष्ट्राच्या मुख्यमंत्र्यांना नंतर कॅबिनेट मंत्री म्हणून आणल्याची उदाहरणे आहेत. शिंदे किंवा त्यांचे पुत्र डॉ. श्रीकांत शिंदे, जे कल्याणमधून तिसऱ्यांदा खासदार राहिलेले आहेत, यांनाही केंद्रीय मंत्रिमंडळात स्थान मिळू शकते.