नवी दिल्ली प्रतिनिधी :
दि. ०५.०६.२५
मार्च 2026 पासून 500 रुपयांच्या नोटा बंद होऊ शकतात अशी अलिकडेच एका व्हायरल व्हिडिओमुळे चर्चा सुरू आहे. या दाव्यामुळे अनेकांच्या चिंतेत भर पडली पण, या दाव्याची सत्यता तपासण्यात आली तेव्हा एक महत्त्वाची माहिती समोर आली. भारत सरकारच्या PIB ने हा दावा पूर्णपणे फेटाळून लावला आहे आणि स्पष्ट केले आहे की 500 रुपयांची नोट बंद केली जात नाही आणि अशी कोणतीही योजना नाही.
युट्युबवर व्हायरल व्हिडिओमध्ये असेही म्हटले आहे की रिझर्व्ह बँक ऑफ इंडिया (RBI) हळूहळू 500 रुपयांच्या नोटा रद्द करण्याची योजना आखत आहे. 11 मिनिटांपेक्षा जास्त मोठा व्हिडिओ आतापर्यंत 4.5 लाखांहून अधिक वेळा पाहिला गेला आहे. आता पीआयबीच्या फॅक्ट चेक युनिटने स्वतः सोशल मीडिया X वर याबद्दल ट्विट केले आणि म्हटले की कॅपिटल टीव्ही नावाच्या यूट्यूब चॅनेलने 500 रुपयांच्या नोटा रद्द केल्याची बातमी दाखवली आहे.
‘Capital TV’ या युट्यूब चॅनलने पोस्ट केलेल्या व्हिडिओमध्ये मार्च 2026 पासून 500 रुपयांच्या नोटांचे चलन बंद होईल असा दावा करण्यात आला. व्हिडिओमध्ये असेही म्हटले आहे की RBI ने 500 रुपयांच्या नोटांची छपाई बंद केली आहे आणि आता त्यांचा वापर हळूहळू बंद केला जाईल. या व्हिडिओमुळे सोशल मीडियावर गोंधळ निर्माण झाला.
दरम्यान, काही लोकांच्या लक्षात आले की अलीकडेच RBI ने बँका आणि ATMI ऑपरेटर्सना 100 आणि 200 रुपयांच्या नोटांची उपलब्धता वाढवण्याचे निर्देश दिले आहेत. यामुळे अनेकांना असे वाटले की 500 रुपयांच्या नोटा बंद करता येतील पण, आरबीआयची ही सूचना केवळ लहान नोटांची कमतरता दूर करण्यासाठी होती, 500 रुपयांच्या नोटा बंद करण्याची नाही.
500 रुपयांच्या नोटेबाबत पीआयबीचे मोठे विधान
पीआयबीने पुढे म्हटले आहे की यात कोणतेही तथ्य नाही आणि पूर्णपणे बनावट आहे. आरबीआयने अशी कोणतीही घोषणा केलेली नाही आणि येत्या काळातही ती सध्याच्या काळात चलनात राहील.
आरबीआयने ATMमध्ये 100 आणि 200 रुपयांच्या नोटांची संख्या वाढवण्याचे निर्देश दिल्यापासून काही तज्ञ त्यांच्या पद्धतीने रिझर्व्ह बँकेच्या या हालचालीचे मूल्यांकन करत आहेत. काही तज्ञांचा असा विश्वास आहे की हळूहळू, जेव्हा या नोटा बाजारात पुरेशा संख्येने प्रसारित होतील, तेव्हा 500 रुपयांच्या नोटा काढता येतील.